1. Modu osasungarrian elikatu

Elikadura da osasunaren oinarria. Saiatu dieta askotarikoa eta orekatua egiten, frutaz, barazkiz, arrain urdinez, lekalez, zerealez... aberatsa izan dadin, zure bizimoduari dagozkion elikagaiak eman ditzan. Neurriz jatea da aholkua: hobe da egunean hainbat aldiz eta neurriz jatea, bi aldiz eta ugari jatea baino. Ez ahaztu gosaltzea, eguneroko jarduerei aurre egiteko behar den energia lortzeko, eta afaldu arin, atseden hobea izateko.

2. Edan ura

Organismoaren %70 ura denez, ondo hidratatuta egotea funtsezkoa da. Saihestu edari karbonatuak edo azukre askokoak, osasunari kalte egiten diote eta. Hobe da fruta-zukuak edo edari begetal naturalak aukeratzea.

3. Mantendu aktibo

Egunean gutxienez 30 minutu eskaini jarduera fisikoren bat egitera. Ez dago berariazko kirolik egin beharrik edo gimnasioan izena eman beharrik: igogailua erabili beharrean eskailerak igo eta jaistea, autoa aparkatzea eta gehiago ibiltzea edo bizikletaz joatea nahikoa dira aktibo mantentzeko eta gure gorputza eta burua zaintzeko.

4. Ondo lo egin

Behar adina ordu lo egitea, garrantzitsua da eguneroko jardueren higadura fisikoa eta mentala berreskuratzeko eta gorputza eta burua prestatzeko, eguneroko berriei aurre egiteko. Egunero 7 eta 9 ordu artean lo egitea gomendatzen da.

5. Estresa saihestu

Estresak ez dio mesederik egiten ez osasunari ez bihotzari. Estresa eta antsietatea eragiten diguten egoerak saihestu eta emozioak bideratu behar ditugu, ahal den neurrian. Horretarako, jarduera fisikoak lagundu egiten du, eta baita meditazioa, erlaxazioa eta arnasketa ariketak ere.

Esate baterako, garrantzitsua da egunero gutxienez 30 minutu eskaintzea gustuko ditugun gauzak egitera, deskonektatzeko eta ondo sentitzeko. Gure gizarte- eta familia-harremanak ere zaindu behar ditugu: jarduerak, barreak eta emozio positiboak partekatzea oso onuragarria da osasunarentzat.

6. Tabakoa eta alkohola: ahalik eta gutxien

Elementu toxikoak eta kaltegarriak dira bihotzarentzat, birikentzat, azalarentzat, begientzat... Tabakoa da osasunerako arrisku-faktore nagusietako bat: arteria-tentsioa areagotzen du, arteriak blokeatu eta kolesterol-mailari eragiten dio. Eta alkohol gehiegi edatea ere kaltegarria da; beraz, neurriz edan behar dugu beti.

7. Egin azterketa medikoak

Prebentzio azterketak egitea funtsezkoa da gure osasuna zaintzeko eta gerta daitezkeen arazoak garaiz atzemateko, baina obsesionatu gabe. Adinaren, sexuaren eta osasun-egoeraren arabera, azterketak gutxi gorabehera aldizkakoak izan behar dira. Garrantzitsua da emakumeek urtero ginekologoa bisitatzea eta gizonek kolonoskopia bat egitea 50 urtetik aurrera.