Horregatik, pieza txiki horien ekoizpena moteldu edo gelditu egiten denean, haiek dauden produktuen fabrikazioa ere gelditzen da. Eta, herritarrarekin zerikusirik ez duen enpresa-krisia dirudien arren, kontsumitzaile guztiei mikrotxip eskasiak eragiten digu, hurrengo lerroetan azaldu genizun bezala: produktuak entregatzeko atzerapenak, artikuluak garestitzea eta sektore batzuetan langabezia.

Zergatik ez dago mikrotxipik?

Mikrotxipak funtsezkoak dira gure eguneroko bizitzan. Adibidez, auto batek 14.000 txip edo erdieroale ditu. Eta hori lagin bat baino ez da, gailu horiek hozkailu, garbigailu eta mikrouhinetan baitaude; mugikorrak eta kamerak; gailu medikoak, estetikoak edo argazkigintzakoak eta inprimatzekoak… Horregatik, automobilen ekoizpen oso kaskarraz gain, bideo-kontsola ezagunenak eta smartphone garestienak ere ahuldu egin dira, mikrotxipak urri direlako.

Enpresek diru-sarrera asko galtzen badituzte, egoera deserosoa da erabiltzailearentzat, besteak beste, haien eskaerek entrega-atzerapenak pilatzen baitituzte, eta horiek konponbide zaila dute. Non daude mikrotxip faltaren arrazoiak?

• Gehiegizko eskaria. Gaur egun, eskaera gehiegi dago, batez ere pandemiaren eta konfinamenduen ondorioz. Baina arazoa lehenago hasi zen. Gainezka egindako eskaerari eskaintza urria gehitu behar zaio. Izan ere, txip horien eskaintza, JP Morganeko adituek diotenez, eskaera baino % 30 txikiagoa da, eta horrek ekoizpena geldiarazten du —edo, kasurik onenetan, moteldu—.
• Eskaintza urria. Eskaintzaren urritasuna, neurri handi batean, merkatua oso esku gutxitan kontzentratzen delako gertatzen da: oso hornitzaile gutxi daude, ia guztiak Taiwan, Txina eta Hego Korean.

Nola eragiten du mikrotxipen krisiak eguneroko bizitzan?

• Produktuak berandu hartzea

Hainbat produkturen entregak atzerapenak izaten ari dira, autoen kasuan bezala (sektore kaltetuenetako bat). Epe horiek “sei hilabete ingurukoak dira, eta, oro har, bi hilabete izan dira batez beste”, adierazi dute bere indarrez dabilen industriaren iturriek.

• Prezio garestiagoak

Zenbait produktu aurkitzea zailagoa izateaz gain, baliteke garestiagoa izatea —dio CCS Insight aholkularitzak—. Gehiegizko eskaeraren ondorioz, txipetako osagai askoren zenbatekoak igo egin dira, eta horiek kostuak handitu dituzte. Txipen prezioaren igoerak haiek daramatzan produktuaren azken prezioan du eragina.

• Langabezia

Txipek auto-sektoreari eragiten dioten krisiak bete-betean jotzen du Espainia, Europako bigarren herrialde fabrikatzailea eta munduko zortzigarrena. Planeta osoan fabrika-geldialdiak gertatzen badira, hala nola Toyotako murrizketak mundu-mailan eta Audiko ERTE direlakoak Alemanian, Espainian ere eragina dute. Stellantis Vigoko hornidura-arazoek (lehen PSA Peugeot Citroën) jarduera-etenaldi etengabeak eragiten dituzte, eta, Seaten kasuan, enpresak ERTE bat proposatu du, lantegietako plantilla osoari eragiten diona 2022ko ekainaren bukaera arte.

• Beste ondorio batzuk

Artikuluak berandu entregatzeaz edo preziorik garestienez gain, badira beste ondorio batzuk ere, hala nola proba medikoak atzeratzea aparaturen bat konpondu behar izanez gero, atzerapenak ordenagailuaren konponketan, etab. herritarren osasunean eta lan-bizitzan bete-betean eragiten dutenak.

Badago irtenbiderik txipen krisiarentzat?

Ez da konponbide azkar eta errazik aurreikusten krisi honetarako. Izan ere, adituek uste dute erdieroaleen krisiaren ondorioak luzatu egin daitezkeela “2022ra arte”.

Epe luzera pentsatuta, EB lehiakorra eta bere buruaz aski mantentzeko mekanismoak sortzea da Europan aurreikusten den irtenbidea. Hain zuzen, Europako Batzordeak duela hilabete baino gutxiago azaldu zuen helburu hau duela: “2030erako, EBk erdieroaleen %20 sortzea maila globalean, egungo %10aren aldean”. Europar Batasuneko Exekutiboko presidenteak berak, Ursula von der Leyenek, jakinarazi du txipei buruzko Europako lege bat sortuko dela, “azken belaunaldiko txipen ekosistema europar bat sortzeko, haren fabrikazioa barne hartuta, gure hornikuntza-segurtasuna bermatzeko eta Europako teknologia aitzindari baterako merkatu berriak garatzeko”.

Artikulua hemen argitaratu da: https://www.consumer.es/eu/economia-domestica-eu/nola-eragin-diezaioke-mikrotxipen-krisiak.html