MONDRAGON plastikoa birziklatzeko teknologia berrien garapenean inplikatu da Europako Primus proiektuaren bitartez

Primus-ek Europar Batasunaren laguntza izango du datozen hiru urteetarako, Horizon Europe Esparru Programaren 7 milioi euroko diru-laguntzarekin. Europar Batasunak finantzatuta, Primus proiektuak polimeroak birziklatzeko teknologia berriak garatzen lan egiten du, balio erantsiko produktu berriak fabrikatzeko lehengai moduan erabili ahal izateko.

Europako hainbat industria eta ikerketa erakundek parte hartzen dute proiektu honetan, besteak beste MONDRAGONek. Alde batetik, Cikautxo eta Maier kooperatibak eta Cikatek eta MTC enpresetako I+G unitateak aukeratu dituzte ekimen honetan laguntzeko, material plastikoak eta polimerikoak birziklatzeko duten gaitasun eta konpromisoagatik; eta proiektuaren esku jarri dituzte beren ekoizpen-plantak eta balio handiko osagaiak industrializatzeko lerro pilotuak. Bestalde, MONDRAGON Korporazioko Berrikuntza eta Teknologia Sailak, bere know-how-arekin, Europako Esparru Programaren I+G+b proiektuetan etengabe parte hartzen duen esperientzian lortutako ikerketa-emaitzak transferitzen eta ustiatzen laguntzen du.

Hondakin plastikoak eta polimerikoak birziklatzeko teknika berriak
Gaur egungo Europako ekonomian, plastikoak eta beste konposatu polimeriko batzuk mota guztietako ondasun eta osagaiak fabrikatzeko oinarrizko lehengaiak dira. Europako manufaktura industria, neurri handi batean, mota horretako materialen mende dago sektore kritikoetarako, hala nola automobilgintzarako, industria aeroespazialerako, etxetresna elektrikoetarako, kontsumoko elektronikarako eta banaketarako, besteak beste, milioika tona inportatuz urtero.

Nahiz eta erakunde publiko eta pribatuek ahalegin handiak egin dituzten horrelako materialen erabilera murrizteko (adibidez, erabilera bakarreko plastikoei buruzko EBko Arauen argitalpena) eta birziklatzeko hondakin plastikoen bilketa sustatzeko, urtero Europan kontsumitu osteko 29 milioi tona hondakin plastiko baino gehiago sortzen dira; horietatik %30 birziklatzeko biltzen da, %23 zabortegian amaitzen da, eta %40, berriz, energetikoan.

Plastikoak, oro har, material artifizial sintetikoak edo erdi-sintetikoak dira. Material nagusi gisa polimeroak dira, baina plastikoek errendimendu-propietateak ematen dizkioten gehigarri ugari ere badituzte. Plastikoek material sorta zabala estaltzen dute eta produktu-sorta zabalago batean ere erabiltzen dira. Material horiek eta horien balio-kateak konplexuak dira, eta horrek zaildu egiten du birziklatzea bezalako estrategia zirkularrak ezartzea. Adibidez, birziklatzearen emaitzak hobetzeko, garrantzitsua da material mota desberdinak maila altuan bereiztea, gehigarri arriskutsuak kentzea eta plastikoaren kalitatearen degradazioa gainditzea; horrek esan nahi du aldaketak gertatu ahal direla polimeroaren katean eta egituran. Beharrezkoa da arazo horiei aurre egitea eta teknologia berriak garatzea, Primus proiektuak eskatu bezala erronkak gainditzeko eta plastiko birziklatuak eskari eta balio erantsi handiagoko produktuetan erabili ahal izatea bermatzeko. Gaur egun, plastiko birziklatuak kalitate txikiagoko produktu-sorta bilakatzen dira, hala nola kanpoko altzariak, kuboak, trafiko-konoak, alfonbrak, non baldintza teknikoak eta segurtasun-baldintzak txikiagoak diren. Primus proiektuaren xedea polimeroak birziklatzeko prozesua hobetzea da, prozesatzeko eta fabrikatzeko teknika berriak sortuz, polimero birziklatuaren kalitatea kontrolatzeko helburuarekin, eskatutako zehaztapen teknikoak eta segurtasunekoak bete ditzaten. Horrela, kalitate handiko piezak eta osagaiak fabrikatzeko lehengai egoki gisa erabiliko dela bermatzen da, hala nola automobilgintzako piezak, etxetresna elektrikoak eta aeroespazialak, besteak beste.

Primusen bidez, kalitate handiko enpleguen olatu berri bat bultzatuko da Europako polimeroen birziklapenaren industrian

Europako kideen konpromisoa

Europako 12 industria eta ikerketa-erakunde batu dira, Finlandiako VTT Ikerketa Zentroaren gidaritzapean, polimeroak birziklatzeko prozesua hobetzeko. Enpresa partzuegoa honako erakundeek osatzen dute: The University of Eastern Finland, Holandako Circularise eta Coolrec, Estoniako Tallin University, Alemaniako Greendelta, Belgikako Plastics Recyclers Europe eta Euskadiko Cikautxo eta Maier –azken bi hauek Cikatek eta MTC I+Gko unitateekin, eta, jakina, MONDRAGON Korporazioa.Birziklatzearen kalitatea kontrolatzeko metodoen diseinuaren emaitza tekniko eta zientifikoez gain, Primus proiektuak polimeroen birziklapenaren industria bultzatuko du Europan, alderdi interesatuak inplikatuz; horrela, hondakinak sortzen dituztenak prozesatu eta balio erantsi handiko produktuak sortzeko erabil ditzaketenekin konektatzeko loturak sortuz. Horren guztiaren ondorioz, Europako polimeroen birziklatze-industrian kalitate handiko enpleguen olatu berri bat eragingo da.

Proiektu honek Europar Batasunaren laguntza jaso du datozen hiru urteetarako, Horizon Europe Esparru Programaren 7 milioi euroko diru-laguntzarekin, Osasunaren eta Digitalaren Europako Agentzia Exekutiboaren (HADEA) bidez, dirulaguntzen 101057067 akordio pean.