Landareek elikagaiak galtzen dituzte: labore ekologikoak dira irtenbidea?

Erresuma Batuko Elikagai Arauen Agentziak (Food Standards Agency) potasio, kaltzio, magnesio, burdina eta kobrea erregistratu ditu historian zehar. Haren ikerketak elikagai horiek bi alditan konparatzen ditu: 1929-1944 eta 2002. Frutak eta barazkiak elikagai osasungarriak dira oraindik ere, mantenugai interesgarri askorekin, baina mantenugaiak galdu dituzte. Hauek dira erregistratutako galera garrantzitsuenetako batzuk:

• Sandia. % 64,02 potasio galdu du (3.610 mg/100 g-tik 1.299 mg/100 g-ra pasatu da).
• Meloia (cantalupo). % 98,57 kobre galdu du (0,7 mg/100 g-tik 0,01 mg/100 g-ra pasatu da).
• Aguakatea. % 51,22 kaltzio galdu du (82 mg/100 g-tik 40 mg/100 g-ra pasatu da).
• Etxesaila. % 68,42 burdina galdu du (1,9 mg/100 g-tik 0,6 mg/100 g-ra pasatu da).
• Mahatsa. % 26,13 magnesio galdu du (111 mg/100 g-tik 82 mg/100 g-ra pasatu da).

• Patata. % 51,28 burdina galdu du (3,9 mg/100 g-tik 1,9 mg/100 g-ra pasatu da).
• Letxuga. % 93,55 kobre galdu du (3,1 mg/100 g-tik 0,2 mg/100 g-ra pasatu da).
• Tomatea. % 49,50 kaltzio galdu du (200 mg/100 g-tik 101 mg/100 g-ra pasatu da).
• Azenarioa. % 74,34 magnesio galdu du (113 mg/100 g-tik 29/100 g-ra pasatu da).
• Tipula. % 22,65 potasio galdu du (1.881 mg/100 g-tik 1.455 mg/100 g-ra pasatu da).

Hainbat azterketa eta berrikuspenek diote nekazaritza ekologikotik eratorritako produktuek mikronutriente batzuen maila altuagoak dituztela, hala nola C bitamina, burdina, kaltzioa edo magnesioa, besteak beste. Produktu hauek izan daitezke fruta eta barazkien mantenugaien galeraren erantzuna?

Maria Gonzálezek, Galiziako Diet-Nutrizionisten Elkargo Ofizialeko (CODINUGAL) lehendakariak, argi dauka: “Azterketa gehiago egin behar dira ekologikoki ekoitzitako elikagaien eta elikagai konbentzionalen artean elikagaiek kalitate desberdina dutela baieztatzeko; izan ere, kalitatearen berrikuspen sistematikoan oinarrituta (hau da, gai horri buruz egin diren azterketa guztiak bilduko dituen eta aztertuko dituen ikerketa sakona), ez dago hori egiteko frogarik”.

María Dolores Raigón Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (EHU) Ingeniaritza Agronomikoko Goi Eskola Teknikoko ikertzailearen iritziz, “irtenbidea da lurrak kontserbatzeko teknikak sartzea nekazaritzako ekoizpenean, higaduragatik materia organikoa galtzea eragozteko. Horrek aniztasun handiagoa eta lurzoru osasungarriagoa ekarriko luke”. Ahalegin handia egiten ari dira hori gertatzeko, eta, gaur egun, adibidez, laboreetan propietate onuragarriak dituztela frogatu duten zenbait bioongarri (ongarri organikoak) garatzen ari dira.

Hala ere, Raigonek uste du oraindik beharrezkoa dela energetikoki eraginkorragoak diren eta kontsumitzailearen eskaria baino produkzio handiagoa duten ekoizpen-sistemak erabiltzea. Helburua landare-jatorriko produktu gehiago produzitzea da, baina elikagai horiek nutrizio-kalitatea galdu gabe.