Kontuz garbiketa egitean!

Inoiz ez nahastu garbiketa-produktuak

Etxeko nahaste kaltegarriaren adibide klasikoa? Garbitu lixiba eta amoniakoa erabiliz. Amoniakoak sodio hipokloritoarekin (lixiba) erreakzionatzen du eta kloramina sortzen du. "Eta kloramina oso toxikoa da, eta narritadura, erredurak eta baita pneumonitisa eta heriotza ere eragin ditzake", azaldu du Sergio Fernández Martínez doktoreak, Ingurumen Kudeaketako Unitateko koordinatzaileak eta La Fe Ospitaleko (Valentzia) Medikuntza Prebentiboko eta Osasun Publikoko adituak.

Garbiketan espezializatutako enpresek (etxekoak zein eremu publikoetakoak) adierazi dute komenigarria dela "etxeko garbiketatik lixiba eta amoniakoa kentzea". Gainera, beste batzuekin nahastean erreakzioak eta intoxikazioak eragin ditzaketen bi produktu aipatu dituzte: bata, lixiba, eta bestea, ozpina. "Ez da haien arteko nahasketa soilik —arriskutsua da gas toxikoak askatzeagatik—, baizik eta ozpina bikarbonatora edo ur oxigenatura lotzea, edo lixiba alkoholarekin nahastea. Oso nahasketa arriskutsuak dira", zehaztu dute.

"Ez dira nahasi behar garbiketa-produktu desberdinak inongo testuingurutan", adierazi dute adituek

La Fe-n adituaren arabera, "zaila da desinfektatzaileen arteko bateragarritasuna baloratzea", baina, arau orokor gisa, ez dira nahasi behar espektro kimiko desberdineko produktuak, "haien albo-ondorioak indartzeko gaitasuna biderkatu egiten baita".

Medikuak nahiago du ez baloratzea zer produktu diren beste batzuk baino arriskutsuagoak nahasteko, denak baitira berdinak, "eta ez luke inongo testuingurutan pentsatu beharko, non eta aditu batek ez duen baloratzen nahasketa hori arrazoi jakin batengatik".

Zergatik ez gara ohartzen nahaste horiek arriskutsuak direla? Batzuetan, desinfektatzaileak modu egoki eta seguruan erabiltzeko prestakuntza ez da nahikoa izaten profesionalen artean ere, Fernández doktoreak dioenez, "ohiko erabiltzailearentzako prestakuntza are txikiagoa da". Gainera, desinfektatzaile guztiek etiketan erabiltzeko modu egokia eta hura manipulatzeko oinarrizko neurriak dituzten arren, "zoritxarrez, gutxi dira informazio hori erabiltzen dutenak".

Zer gerta daiteke garbitzeko produktuak nahastuz gero?

Etxea garbi eta desinfektatuta eduki nahi baduzu, erabili horretarako diseinatutako produktuak, hainbat nahastu beharrik gabe. Aldi berean garbiketa-produktuak gehitzeak "batzuk besteei desaktibatzea eragin dezake, eta nahi den eragin desinfektatzailea ez lortzea" esan du Sergio Fernándezek. Horren eragina ere bultza daiteke, egia da, baina horretarako "dagoeneko badaude profesionalek horretarako diseinatutako desinfektatzaile-prestakinak". Garbitzeko produktuak nahasteak azala erretzea, begiak narritatzea, arnas arazoak sortzen dituzten gas toxikoak arnastea, beherako eta sabeleko mina, buruko mina eta abar eragin ditzake.

Nahasketaz gain, produktuak gaizki erabiltzea ere arriskutsua da. Fabrikatzailearen edo banatzailearen jarraibideak bete behar dira produktua behar bezala diluitzeko. Desinfektatzaile batzuk kontzentrazio desberdinetan diluitu behar dira, eman nahi diozun ahalmen desinfektatzailearen arabera. Kontuan izan behar da kontzentrazio txikiagoek segurtasun handiagoa bermatzen dutela, baina desinfektatzeko ahalmen txikiagoa; kontzentrazio handiagoek, berriz, eraginkortasuna hobetzen dute, baina baita osasunerako kaltegarriak diren ondorioak garatzeko gaitasuna ere.

Garbitzeko eta desinfektatzeko produktuekin fabrikatzailearen edo banatzailearen jarraibideak bete behar dira

Desinfektatzaile bakoitzak hainbat arrisku ditu. Adibidez, "urrunetik azala edo mukosak ukitzeak lesioak eragiten ditu, eta lesio horien larritasuna aldatu egiten da esposizioaren iraupenaren eta kontzentrazioaren arabera". Narritadura konjuntibala, azala eta arnas traktua eta traktu gastrointestinala eragin ditzake, azala edo mukosak ukituz gero, irentsiz gero edo kloro gasa arnastuz gero.

Normalean erabiltzen den beste desinfektatzaile bat azido perazetikoa da. Gaizki erabiliz gero, ehunak ultzeratu eta azala, mukosak, begiak, arnas traktua eta traktu gastrointestinala narritatu ditzake, "baina ia toxikotasunik ez du disoluzioa zehatz prestatu ondoren", dio adituak.

Nola jakin dezakezu intoxikatuta zaudela

Intoxikatu zarenean ager daitezkeen sintomak "asko eta askotarikoak" izan daitezke, baina ohikoenak hauek dira:

• Sabeleko mina.
• Ezpain moreak.
• Bularreko mina.
• Nahastea.
• Eztula.
• Beherakoa.
• Arnasa hartzeko zailtasuna edo arnasa falta izatea.
• Goragalea eta oka egitea.
• Ikusmen bikoitza.
• Logura.
• Buruko mina.
• Bihotz-taupadak.
• Suminkortasuna.

Espezialistak dioenez, "desinfektatzailea manipulatzean eta erabiltzean ohikoa ez den edozein sintoma edo jarrera agertzeak balizko intoxikazio baten susmagarri izan beharko luke". Baina, era berean, garrantzitsua da jakitea intoxikazio horien % 80 arinak direla, eta produktua kentze hutsarekin konpontzen direla.

• Intoxikazioak haurretan: kontuz lixibarekin eta garbitzeko beste produktu batzuekin

Nola jokatu intoxikazio baten aurrean

Intoxikatu al zara hainbat produktu nahastean edo desinfektatzaile bat gaizki erabiltzean? Azkar ibili laguntza eskatzen, intoxikazioen pronostikoaren funtsezko faktoreetako bat istripuaren eta jarduera medikoaren artean igarotako denbora da. Hala, adituak dioenez, "zenbat eta lehenago esku hartu, orduan eta pronostiko hobea izango du pazienteak".

Toxikologiako Institutu Nazionalaren telefonoa eskura dago eguneko 24 orduetan, asteko zazpi egunetan.

Lehenik eta behin, laguntza eskatu behar diogu hurbileko norbaiti, eta intoxikatzeko moduko produktua aurkitu. Hurrengo pausoa zerbitzu mediko batekin eta Toxikologiako Institutu Nazionalarekin harremanetan jartzea izango litzateke (telefonoa: 91 562 04 20; eguneko 24 orduetan eskura daiteke, asteko zazpi egunetan).

Gainera, oro har, eta irentsiz gero edo arnastuz gero intoxikatzeko, premiazko jarduera hauek egin daitezke:

• Pertsonaren arnasbideak, arnasketa eta pultsua aztertu eta zaintzea. Hasi arnasketa artifiziala eta BBB, beharrezkoa bada.
• Pertsona intoxikatu dela egiaztatzen saiatu. Zaila izan daiteke zehaztea. Seinale batzuk hauek dira: kimika-usaina duen arnasa, ahoaren inguruan erredurak, arnasa hartzeko zailtasuna, oka egitea edo pertsona usaintzen duten usainak. Ahal bada, identifikatu toxikoa.
• Ez eragin gorakorik pertsonarengan, toxikologia-zentroak edo osasun-profesional batek hala adierazten ez badu behintzat.
• Oka egiten badu, kendu arnasbideak. Baina ahoa eta eztarria garbitu aurretik, eskuko hatzak oihalezko zati batekin bildu behar dira.
• Pertsona eroso mantentzea. Ezkerraldean biratu eta han egon laguntza medikoa iristen den bitartean.
• Toxikoak arropa zipriztindu badu, kendu eta garbitu azala urez.

Testu orijinala: https://www.consumer.es/