Rosa Carabel: "Gaitasun handiak ditugu, baikorra naiz"

"BAIKORRA NAIZ, GURE ARTEKO INDARRAK ETA GURE INGURU PRIBILEGIATUAK SEKULAKO AUKERAK ESKAINTZEN DIZKIGUTE"

"MONDRAGONeko Banaketa Dibisioa osatzen duten kooperatiba guzti-guztiak liderrak dira jarduten duten sektoreetan. Horiek guztiak Euskadiko nekazaritza-elikagaien sektoreko eragile eta bultzatzaileak dira". Hala dio Rosa Carabel Eroskiko CEOak eta MONDRAGON Korporazioko Banaketa Dibisioko zuzendari nagusiak. Elorrioko bulegoan hartu gaitu, Eroskiren bulego nagusietan, bilera artean, lan-agenda estua du Dibisioko buruak. Carabelentzat gaur egungo unea aukeraz betetako ekaitz perfektua da, Dibisioko kooperatibek erronka berriak bilatzeko, berritzeko eta dibertsifikatzeko, bai produktu, zerbitzu eta merkatuetan.

"Talentua eta etorkizuna hizpide ditugun bi termino dira, eta Dibisioan kezkatzen gaituzte. Handiagoak izan behar dugu, dimentsioan irabazi eta batera hazi behar dugu"

Banaketa Dibisioko kooperatiben egungo egoera

Eroski, gaur egun, Estatuko laugarren enpresa da kontsumo handiaren sektorean. 2023an 5.729 milioi euroko fakturazio-bolumena lortu zuen, eta 27.400 pertsona enplegatu zituen; horietatik 9.000 kooperatibako bazkideak dira. Ausolanek catering eta garbiketa zerbitzuak eskaintzen ditu 250 milioi euroko negozio bolumenarekin. Lan-taldeari dagokionez, Ausolanen momentu konkretuetan 11 mila pertsona ere izan daitezke (4.000 lanaldi oso), dedikazio- eta kontratu-formula desberdinekin. Horietatik 200 bazkide dira. Miba pentsuen eta ongarrien salmentan aritzen da, baita animalientzako nutrizioari buruzko aholkularitza teknikoan ere. Gaur egun, 18 bazkide, eta 33 milioiko fakturazio-bolumena du. Behi Aldek 19 bazkide kooperatibista inguru ditu, aziendaren zaintzan eta esnearen ekoizpenean aritzen direnak; eta, azkenik, Barrenetxek 18 bazkide eta 100 langile ditu, denboraldiaren arabera oso kopuru aldakorra. Barrenetxe nekazari profesionalen kooperatiba bat da, 1980tik Euskal Herriko barazki tradizionala ekoizten duena.

Dibisioaren helburuak

Banaketa Dibisioa Korporazioan integratutako kooperatiba talde bat da, guztien eta Dibisioaren beraren artean sinergiak sortzeko helburuarekin. Dibisioa osatzen duten kooperatiben xedea da konponbide integralak eskaintzea elikagaien eta nekazaritzako elikagaien sektoreetan, eta azken sektore horri laguntzea. Dibisioaren balioak oso lotuta daude eta erabat lerrokatuta daude inter-kooperazioarekin, eta Eroski bezalako enpresa bat du, Estatuko laugarren supermerkatu-katea, guztien arrakasta ekar dezakeena. 

"Talentua eta etorkizuna hizpide ditugun bi termino dira, eta Dibisioan kezkatzen gaituzte. Handiagoak izan behar dugu, dimentsioan irabazi eta batera hazi behar dugu". Horretarako, Banaketa Dibisioa aliantzak egiten ari da intereseko erakunde eta taldeekin, berrikuntza-konpainiekin, AZTI eta NEIKER ikerketa-erakundeekin, edo unibertsitatearekin berarekin eta gastronomia-fakultatearekin, Basque Culinary Centerrekin. Ikaskuntza-esperientzia bateratuak, etorkizunean – epe laburrean – fruituak emango dituztenak. "Kontzientziatuta gaude elkarrekin hobeak garela, gu guztiontzat negozio emankorrak sortzeko, etorkizuna bermatuko duten jarduera-ildo berriak sortzeko”, adierazi du Rosa Carabelek.

Etorkizuna: Berritzea eta dibertsifikatzea

Asko dira Banaketa Dibisioa osatzen duten kooperatibak egiten ari diren berrikuntzaren eta dibertsifikazioaren adibideak. Horrela, duela gutxi Agrifood Sektoreko Berrikuntzarako Europako Fundazioan sartu dira. Gainera, mamitzen hasi diren hainbat ekimen eta proiektu jarri dituzte abian. "Behi Alde hasi da premium jogurtak egiten eta merkaturatzen. Ausolan maskoten esparruan ari da lanean, eta bezeroarentzat produktu bukatuak prestatzen, egunero elikagai-prestatu mota hori gehiago eskatzen duen gizarte baten beharrei erantzuteko. Barrenetxen efizientzia handiagoa, negozio errentagarriagoa eta etorkizunean iraunkorragoa bultzatzen saiatzen ari dira, batez ere Eroskiren eskutik, baina bezero gehiagori uko egin gabe. MIBArentzat maskoten eta haien elikaduraren mundu zabalarekin nitxo garrantzitsu bat ireki da, eta sektore horretarako produktu-lerro berri bat merkaturatuko du. Gainera, pentsu ekologikoa ekoizten eta banatzen hasi da MIBA". Horren guztiaren helburua, Rosa Carabelentzat, Dibisio sendoagoa bultzatzea da, gizartearen eskaera berriei eta elikaduraren balio-kateari erantzungo diena.

Kontsumo handiaren egungo egoera

"HEROI IZATETIK BILAU IZATERA PASATU GARA"

Ez dago egunik titularrik gabe.
Kontsumo handia guztion ahotan dago, produktuen prezioak, eta horrek erosketa-saskia, marjinak eta mozkinak igo ditu. Herritar guztiek dute iritzia, eta guztiok uste dugu arrazoia dugula. Heroi izatetik bilau izatera pasatu gara. Pandemia garaian elikadura kate handiek gizartearen eta erakundeen aho bateko txaloa jaso zuten, dagoeneko inork gogoratzen ez duena.

Zenbat igo da erosketa saskia?
Eroskik beste batzuek baino gutxiago igo ditu prezioak, oso merkatu oldarkor eta lehiakorrean. Pertsona guztiak oso sentiberak gara prezioei buruz hitz egiten dugunean, eta egia da 2022tik erosketa-saskia % 30 garestitu dela".

Nola erreakzionatzen du kontsumitzaileak?
Kontsumo askoz ere merkeagoa eginez, % 15 merkeagoa. Haragi gutxiago, txerri gutxiago eta batez ere arrain gutxiago kontsumitzen da. Gehien handitu den proteina arrautza da. Prezioari begira gaude guztiok, baina Eroskin ahalegin ikaragarria egiten ari gara kostu-prezioak merkatura ahalik eta gutxien eramaten saiatzeko. Badakigu banaketa sektorea urakanaren begian dagoela.

Amaitzeko, Dibisioaz eta bere erronka nagusiez hitz egin iezaguzu.
Modu eraginkorrean hazten jarraitu behar dugu, jarduera-ildo berriak identifikatuz. Dibisioa osatzen dugun kooperatiba guztiok erronka komunak ditugu, hala nola berrikuntza, dibertsifikazioa edo talentua, eta horiei berme osoz aurre egiteko osagai guztiak ere baditugu. Ekoizle, banatzaile eta elaboratzaile gara.

Dibisioa numerotan

KOOPERATIBAK 5
PERTSONAK +38.500 pertsona
SALMENTAK (2023) +6.000 milioi