“Kooperatzea deserosoa izan daiteke, baina merezi du”

TU Lankidek aldizkariaren azken zenbakian kooperatibak, lankidetza eta eraldaketa soziala maite dituen profesional batekin hitz egin dugu. 56 urte ditu, 21 urtez aritu da Coprecin lanean, eta beste 6 urtez Mundukiden, eta ekonomialari honek Mundukideren lanari buruz hausnartu du.

Gaur egun, Brasilen dago Natxo de Vicente, Mundukideren proiektuetako batean laguntzen, eta merkaturatzean eta kooperatibismoan duen esperientzia partekatzen du MSTko kooperatibekin. 185 kooperatiba, 1.900 elkarte, 120 nekazaritza industria eta 470.000 familia inguru biltzen dituen mugimendua da MTS. Elkarrizketan zehar, Mundukiderekin bat egiteko duen motibazioa aztertu dugu, baita lankidetzari buruz duen ikuspegia eta bere bizitza pertsonal eta profesionalean izan duen eragina ere.

Nor da Natxo de Vicente?

Deustun jaio nintzen duela 56 urte. Nire lan ibilbide gehiena MONDRAGONeko kooperatibetan egin dut. Ikasketaz ekonomialaria naiz, eta une honetan Mundukideren proiektu batean ari naiz lanean Brasilen.

Nola ezagutu zenuen Mundukide?

Copreci egosteko osagaiak ekoizten dituen kooperatiba bat da, eta urte haietan merkatu azterketa bat egiten ari nintzen munduko herrialde bakoitzean nola kozinatzen zen jakiteko; zalantza handia nuen Afrikako kozinatzeko prozesuaren inguruan, eta Mundukiderengana jo nuen horretaz galdetzeko. Horrela ezagutu nuen.

“Kudeaketa kooperatiboari buruzko ezagutza teknikoa ematen dugu, kooperatibak arrakastatsuak eta iraunkorrak izan daitezkeen moduari buruzkoa”

Zerk bultzatu zintuen Mundukiderekin lan egitera?

Aldaketa bizi baten bila, hainbat aukera aztertu nituen. Gizarte-izaerako beste ekimen batzuetan ere parte hartu nuen, baina noizean behin, eta kooperantea izateak erakarri egiten ninduen. Mundukidek atentzioa eman zidan, 21 urtez kooperatibetan lan egin ondoren, kooperatiben ikuspegitik gizartea eraldatzeko oso gune egokia zela ikusi nuelako. Ekarpena egin nezakeela sentitu nuen. Bilera batzuk izan genituen, eta Brasilgo proiektuari buruzko azalpen batzuk eman zizkidaten. Izugarri gustatu zitzaidan.

Zer ekarpen egiten die Brasil Programak MSTko kooperatibei?

Kudeaketa kooperatiboari buruzko ezagutza teknikoa ematen dugu, kooperatibak arrakastatsuak eta iraunkorrak izan daitezkeen moduari buruzkoa. Esperientzia hau asko baloratzen dute. Lantzen ditugun ildoetako batzuk honako hauek dira: plan estrategikoak, prestakuntza teknikoa, arreta gazteengan eta emakumeengan jarriz, eta kudeaketa kooperatiboko eredu espezifiko bat eraikitzea, MSTren kulturara egokitua. Kontuan izan behar da MSTa, jatorrian, lurrik gabeko langile eta abelburu landuen mugimendua dela, 40 urtean laborantzarako lurrak lortu dituztela eta lan handiarekin errealitate sozioenpresarial oso aberatsa eraikitzeko gai izan direla, oso ingurune zail eta bortitzean. Ia 2.000.000 pertsona dira. Eta Brasilen daramadan urteetan oso pozgarria da aldaketa ikustea, hazten jarraitzeko ekosistema bat eraikitzen ari baitira.

“Gizartea eraldatzeko proiektuetan lan egiteak aldatzen du egiten ari den pertsona. Pozgarria da gero eta lankidetza eta elkartasun zurrunbilo handiagoa duen proiektu batean erabat murgilduta egotea, eta emaitzak ikustea, bai familietan, bai elkarteetan”

Zer ematen dizu zure lanak?

Gizartea eraldatzeko proiektuetan lan egiteak aldatzen du egiten ari den pertsona. Pozgarria da gero eta lankidetza eta elkartasun zurrunbilo handiagoa duen proiektu batean erabat murgilduta egotea, eta emaitzak ikustea, bai familietan, bai elkarteetan.

Zer esango zenieke lankide gisa parte hartu nahi dutenei?

Mundukiderengana hurbiltzea pentsatzen ari direnei, hori egitea eta programak ezagutzea gomendatuko nieke. Hala ere, esan behar dut ez dela erabaki erraza; izan ere, gure inguruko bizi-baldintzak hain dira onak, ezen edozein aldaketa disruptiboa izango baita. Funtsezkoa da gizarte-sentsibilitatea izatea, baina, zalantzarik gabe, merezi du.

Zer esan nahi du lankidetzak zuretzat?

Lankidetza-proiektuetan lan egiteak eraldatu egiten zaitu. 56 urterekin, kooperatiben barruan baldintza estandarretan erretirotik gertu egongo nintzateke. Mundukideren urte hauetan, errealitate desberdinak ezagutu ditut. Hona itzultzean, ikusten dugun eraldaketa talka izan daiteke. Ikuspuntu horretatik, lankidetzan aritzea deserosoa izan daiteke, baina merezi du. Benetan axola duena baloratzen ikasten duzu. Animatzen ditut beren aletxoa eman nahi duten pertsona guztiak, azkenean, ekarpen horiek inpaktu interesgarria sortzen baitute. Eta ikusten da!